Tôi làm kế toán trong một công ty cổ phần, công ty tôi có chi trả tiền thuê nhà cho người lao động. Khi tính thu nhập chịu thuế cho người lao động tôi có một thắc mắc về việc tính toán số tiền thuê nhà phải tính vào thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân. Theo Điểm đ.1 khoản 2 Điều 2 Thông tư 111/2013/TT-BTC có quy định: “Khoản tiền thuê nhà do đơn vị sử dụng lao động trả hộ tính vào thu nhập chịu thuế theo số thực tế trả hộ nhưng không vượt quá 15% tổng thu nhập chịu thuế (chưa bao gồm tiền thuê nhà) tại đơn vị.” Hiện tôi có thắc mắc về khoản tiền thuê nhà trên khi tính thu nhập chịu thuế, nên xin đưa ra một trường hợp cụ thể nhờ luật sư tư vấn giúp tôi:
Nguyễn Văn A: Lương cơ bản: 3,318,000đ; Phụ cấp chức vụ: 1,500,000; Phụ cấp thâm niên: 1,000,000; Phụ cấp hiệu suất làm việc: 2,000,000đ; Phụ cấp thuê nhà: 5,000,000đ; Phụ cấp cơm trưa: 680,000đ/ tháng; Phụ cấp trang phục: 416,000đ/ tháng
Xem thêm: Thuế tncn tiền thuê nhà
Tổng thu nhập: 13,914,000đ
Vậy số tiền thuê nhà 5.000.000 đồng kia có phải tính vào thu nhập chịu thuế không ? Và anh Nguyễn Văn A có phải nộp thuế thu nhập cá nhân không?
Người gửi: L.H
>> Luật sư tư vấn pháp luật thuế trực tuyến, gọi: 1900.6162
Trả lời:
Chào chị! Cảm ơn chị đã gửi thắc mắc của mình đến công ty Luật Minh Khuê, căn cứ vào những thông tin mà chị cung cấp xin được tư vấn cho chị như sau:
>> Xem thêm: Cách tính thuế thu nhập cá nhân (TNCN) theo quy định mới 2022 ?
Nội dung chính
1. Cơ sở pháp lý tính thuế thu nhập cá nhân
-Thông tư 111/2013/TT-BTC hướng dẫn thực hiện luật thuế thu nhập cá nhân; luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế thu nhập cá nhân và nghị định số 65/2013/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành luật thuế thu nhập cá nhân, luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật thuế thu nhập cá nhân
2. Khái quát chung về thuế thu nhập cá nhân
2.1 Khái niệm thuế thu nhập cá nhân
Hiện nay, chưa có định nghĩa chính xác, cụ thể về thuế thu nhập cá nhân (thuế TNCN). Tuy nhiên, dựa trên các quy định của pháp luật được ghi nhận tại Luật thuế thu nhập cá nhân, các Nghị định, Thông tư hướng dẫn, có thể hiểu thuế thu nhập cá nhân như sau:
Thuế thu nhập cá nhân là thuế trực thu, tính trên thu nhập của người nộp thuế sau khi đã trừ các thu nhập miễn thuế và các khoản được giảm trừ gia cảnh.
2.2 Đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân
Theo quy định tại Điều 2 Luật thuế thu nhập cá nhân năm 2007, Luật thuế thu nhập cá nhân sửa đổi, bổ sung năm 2012, đối tượng nộp thuế thu nhập cá nhân bao gồm:
>> Xem thêm: Các khoản thu nhập phải chịu thuế thu nhập cá nhân (TNCN) của người lao động ?
Cá nhân cư trú có thu nhập chịu thuế phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam, đáp ứng các điều kiện sau:
– Có mặt tại Việt Nam từ 183 ngày trở lên tính trong một năm dương lịch hoặc tính theo 12 tháng liên tục kể từ ngày đầu tiên có mặt tại Việt Nam;
– Có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam, bao gồm có nơi ở đăng ký thường trú hoặc có nhà thuê để ở tại Việt Nam theo hợp đồng thuê có thời hạn.
Cá nhân không cư trú có thu nhập chịu thuế phát sinh trong lãnh thổ Việt Nam.
2.3 Thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân
Thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân gồm các loại thu nhập sau đây, trừ thu nhập được miễn thuế, bao gồm:
+ Thu nhập từ kinh doanh thuộc diện chịu thuế thu nhập cá nhân
Thu nhập từ kinh doanh thuộc diện chịu thuế thu nhập cá nhân, bao gồm:
>> Xem thêm: Mẫu 02/QTT-TNCN – Tờ khai quyết toán thuế thu nhập cá nhân ?
– Thu nhập từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hoá, dịch vụ;
– Thu nhập từ hoạt động hành nghề độc lập của cá nhân có giấy phép hoặc chứng chỉ hành nghề theo quy định của pháp luật.
Thu nhập từ kinh doanh quy định tại khoản này không bao gồm thu nhập của cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 100 triệu đồng/năm trở xuống.”
+ Thu nhập từ tiền lương, tiền công thuộc diện chịu thuế thu nhập cá nhân
Thu nhập từ tiền lương, tiền công chịu thuế thu nhập cá nhân, bao gồm:
– Tiền lương, tiền công và các khoản có tính chất tiền lương, tiền công;
– Các khoản phụ cấp, trợ cấp, trừ các khoản:
+ Phụ cấp, trợ cấp theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công; phụ cấp quốc phòng, an ninh;
+ Phụ cấp độc hại, nguy hiểm đối với ngành, nghề hoặc công việc ở nơi làm việc có yếu tố độc hại, nguy hiểm;
>> Xem thêm: Thuế thu nhập cá nhân từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản năm 2022 ?
+ Phụ cấp thu hút, phụ cấp khu vực theo quy định của pháp luật;
+ Trợ cấp khó khăn đột xuất, trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, trợ cấp một lần khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi, trợ cấp do suy giảm khả năng lao động, trợ cấp hưu trí một lần, tiền tuất hàng tháng và các khoản trợ cấp khác theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội;
+ Trợ cấp thôi việc, trợ cấp mất việc làm theo quy định của Bộ luật lao động;
Tham khảo thêm: Mức trừ thuế thu nhập cá nhân
+ Trợ cấp mang tính chất bảo trợ xã hội và các khoản phụ cấp, trợ cấp khác không mang tính chất tiền lương, tiền công theo quy định của Chính phủ.
+ Thu nhập từ đầu tư vốn thuộc diện chịu thuế TNCN
Thu nhập từ đầu tư vốn thuộc thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân, bao gồm:
– Tiền lãi cho vay;
– Lợi tức cổ phần;
– Thu nhập từ đầu tư vốn dưới các hình thức khác trừ trái phiếu Chính Phủ.
>> Xem thêm: Hồ sơ hoàn thuế thu nhập cá nhân theo quy định mới năm 2022 ?
+ Thu nhập từ chuyển nhượng vốn thuộc diện chịu thuế thu nhập cá nhân
– Thu nhập từ chuyển nhượng phần vốn trong các tổ chức kinh tế;
– Thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán;
– Thu nhập từ chuyển nhượng vốn dưới các hình thức khác.
+ Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản thuộc diện chịu thuế TNCN
Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản, bao gồm:
– Thu nhập từ chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất;
– Thu nhập từ chuyển nhượng quyền sở hữu hoặc sử dụng nhà ở;
>> Xem thêm: Trong thời gian thử việc có phải đóng thuế thu nhập cá nhân không ?
– Thu nhập từ chuyển nhượng quyền thuê đất, quyền thuê mặt nước;
– Các khoản thu nhập khác nhận được từ chuyển nhượng bất động sản dưới mọi hình thức.
+ Thu nhập từ trúng thưởng thuộc diện chịu thuế thu nhập cá nhân
Thu nhập từ trúng thưởng, bao gồm:
– Trúng thưởng xổ số;
– Trúng thưởng trong các hình thức khuyến mại;
– Trúng thưởng trong các hình thức cá cược.
+ Thu nhập từ bản quyền
>> Xem thêm: Tiền thuê nhà có phải tính vào thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân ?
Thu nhập từ bản quyền, bao gồm:
– Thu nhập từ chuyển giao, chuyển quyền sử dụng các đối tượng của quyền sở hữu trí tuệ;
– Thu nhập từ chuyển giao công nghệ.
+ Thu nhập từ nhượng quyền thương mại
Nhượng quyền thương mại là hoạt động thương mại, theo đó bên nhượng quyền cho phép và yêu cầu bên nhận quyền tự mình tiến hành việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ theo các điều kiện luật định. Thu nhập từ nhượng quyền thương mại cũng là thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân.
+ Thu nhập từ nhận thừa kế, quà tặng
Áp dụng đối với các khoản thu nhập từ nhận thừa kế, quà tặng là chứng khoán, phần vốn trong các tổ chức kinh tế, cơ sở kinh doanh, bất động sản và tài sản khác phải đăng ký sở hữu hoặc đăng ký sử dụng.
>> Xem thêm: Mẫu giấy ủy quyền quyết toán thuế, hoàn thuế, kê khai thuế thu nhập cá nhân (TNCN) mới nhất năm 2022
3. Cách tính thuế thu nhập cá nhân khi cho thuê nhà
Khoản 2 Điều 2 Thông tư 111/2013/TT-BTC quy định:
Tìm hiểu thêm: Giấy ủy quyền quyết toán thuế tncn là gì
“2. Thu nhập từ tiền lương, tiền công
Thu nhập từ tiền lương, tiền công là thu nhập người lao động nhận được từ người sử dụng lao động, bao gồm:
a) Tiền lương, tiền công và các khoản có tính chất tiền lương, tiền công dưới các hình thức bằng tiền hoặc không bằng tiền.
b) Các khoản phụ cấp, trợ cấp, trừ các khoản phụ cấp, trợ cấp được trừ
c) Tiền thù lao nhận được dưới các hình thức như: tiền hoa hồng đại lý bán hàng hóa, tiền hoa hồng môi giới; tiền tham gia các đề tài nghiên cứu khoa học, kỹ thuật; tiền tham gia các dự án, đề án; tiền nhuận bút theo quy định của pháp luật về chế độ nhuận bút; tiền tham gia các hoạt động giảng dạy; tiền tham gia biểu diễn văn hoá, nghệ thuật, thể dục, thể thao; tiền dịch vụ quảng cáo; tiền dịch vụ khác, thù lao khác.
d) Tiền nhận được từ tham gia hiệp hội kinh doanh, hội đồng quản trị doanh nghiệp, ban kiểm soát doanh nghiệp, ban quản lý dự án, hội đồng quản lý, các hiệp hội, hội nghề nghiệp và các tổ chức khác.
đ) Các khoản lợi ích bằng tiền hoặc không bằng tiền ngoài tiền lương, tiền công do người sử dụng lao động trả mà người nộp thuế được hưởng dưới mọi hình thức:
đ.1) Tiền nhà ở, điện, nước và các dịch vụ kèm theo (nếu có).
Trường hợp cá nhân ở tại trụ sở làm việc thì thu nhập chịu thuế căn cứ vào tiền thuê nhà hoặc chi phí khấu hao, tiền điện, nước và các dịch vụ khác tính theo tỷ lệ giữa diện tích cá nhân sử dụng với diện tích trụ sở làm việc.
Khoản tiền thuê nhà do đơn vị sử dụng lao động trả hộ tính vào thu nhập chịu thuế theo số thực tế trả hộ nhưng không vượt quá 15% tổng thu nhập chịu thuế (chưa bao gồm tiền thuê nhà) tại đơn vị.
e) Các khoản thưởng bằng tiền hoặc không bằng tiền dưới mọi hình thức, kể cả thưởng bằng chứng khoán”
Theo quy định nêu trên thì các khoản lợi ích do người sử dụng lao động trả mà người nộp thuế được hưởng dưới mọi hình thức thì được tính vào thu nhập từ tiền lương, tiền công.
Theo đó, “Khoản tiền thuê nhà do đơn vị sử dụng lao động trả hộ tính vào thu nhập chịu thuế theo số thực tế trả hộ nhưng không vượt quá 15% tổng thu nhập chịu thuế (chưa bao gồm tiền thuê nhà) tại đơn vị.”
Tức là, khoản tiền thuê nhà mà đơn vị sử dụng lao động trả hộ cho người lao động không vượt quá 15% tổng thu nhập chịu thuế (chưa bao gồm tiền thuê nhà) sẽ được tính vào thu nhập chịu thuế. Có nghĩa là tiền thuê nhà bằng 15% tổng thu nhập chịu thuế (chưa bao gồm tiền thuê nhà) sẽ phải tính vào thu nhập chịu thuế. Phần còn lại của khoản tiền thuê nhà do người sử dụng lao động trả hộ sẽ không phải tính vào thu nhập chịu thuế.
Chị đã đưa ra một số liệu cụ thể của người lao động Nguyễn Văn A như sau:
Nguyễn Văn A:
Lương cơ bản: 3,318,000đ
Phụ cấp chức vụ: 1,500,000
>> Xem thêm: Mức phạt khi không nộp thuế thu nhập cá nhân năm 2022 là bao nhiêu ?
Phụ cấp thâm niên: 1,000,000
Phụ cấp hiệu suất làm việc: 2,000,000đ
Phụ cấp thuê nhà: 5,000,000đ
Phụ cấp cơm trưa: 680,000đ/ tháng
Phụ cấp trang phục: 416,000đ/ tháng
Tổng thu nhập: 13,914,000đ
Như vậy:
Tổng thu nhập chịu thuế (chưa bao gồm tiền thuê nhà) = 13.914.000 – 5.000.000 – (680.000 + 416.000) = 7.818.000 đồng
Tiền thuê nhà = 15% x 7.818.000 = 1.172.700 đồng
Vậy tổng thu nhập chịu thuế (bao gồm tiền thuê nhà) = 7.818.000 + 1.172.700 = 8.990.700 đồng
>> Xem thêm: Thông tư số 111/2013/TT-BTC hướng dẫn thực hiện luật thuế thu nhập cá nhân
Do đó, số tiền thuê nhà do công ty trả thay tính vào thu nhập chịu thuế là 1.172.700 đồng,
Phần còn lại (5.000.000 – 1.172.700 = 3.827.300 đồng) sẽ không phải tính vào thu nhập chịu thuế.
Trong trường hợp này thì anh Nguyễn Văn A không phải nộp thuế thu nhập cá nhân.
4. Hướng dẫn kỳ tính thuế thu nhập cá nhân
1. Kỳ tính thuế đối với cá nhân cư trú được quy định như sau:
a) Kỳ tính thuế theo năm áp dụng đối với thu nhập từ kinh doanh; thu nhập từ tiền lương, tiền công;
b) Kỳ tính thuế theo từng lần phát sinh thu nhập áp dụng đối với thu nhập từ đầu tư vốn; thu nhập từ chuyển nhượng vốn, trừ thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán; thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản; thu nhập từ trúng thưởng; thu nhập từ bản quyền; thu nhập từ nhượng quyền thương mại; thu nhập từ thừa kế; thu nhập từ quà tặng;
c) Kỳ tính thuế theo từng lần chuyển nhượng hoặc theo năm đối với thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán. Trường hợp cá nhân áp dụng kỳ tính thuế theo năm thì phải đăng ký từ đầu năm với cơ quan thuế.
2. Kỳ tính thuế đối với cá nhân không cư trú được tính theo từng lần phát sinh thu nhập áp dụng đối với tất cả thu nhập chịu thuế.
>> Xem thêm: Tiền phụ cấp điện thoại và xăng xe có tính vào thuế thu nhập cá nhân không ?
Trên đây là những tư vấn của chúng tôi cho thắc mắc của chị, cảm ơn chị đã tin tưởng công ty Luật Minh Khuê!
Trân trọng./.
Bộ phận tư vấn pháp luật thuế – Công ty luật Minh Khuê
Đọc thêm: Khấu trừ 10 thuế thu nhập cá nhân
