Nội dung chính
- 1 Nhiều người lao động hiện nay chọn hưởng BHXH 1 lần thay vì đợi đến tuổi nghỉ hưu để được hưởng lương hưu. Vậy điều kiện hưởng, cách tính và hồ sơ, thủ tục nhận bảo hiểm xã hội 1 lần như thế nào? Cùng tham khảo bài viết bên dưới nhé!
Nhiều người lao động hiện nay chọn hưởng BHXH 1 lần thay vì đợi đến tuổi nghỉ hưu để được hưởng lương hưu. Vậy điều kiện hưởng, cách tính và hồ sơ, thủ tục nhận bảo hiểm xã hội 1 lần như thế nào? Cùng tham khảo bài viết bên dưới nhé!
1Bảo hiểm xã hội 1 lần là gì?
Bảo hiểm xã hội (BHXH) là sự bù đắp một cho phần thu nhập của người lao động khi họ bị bệnh, ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết. (Theo quy định tại Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội 2014)
Dựa trên cơ sở này, trong một số trường hợp, người tham gia BHXH khi có yêu cầu nhận hết phần tiền bảo hiểm này sẽ được giải quyết bảo hiểm xã hội 1 lần.
Xem thêm: Thủ tục lấy bảo hiểm xã hội 1 lần
2Điều kiện nhận được bảo hiểm xã hội 1 lần
Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 sửa đổi bởi khoản 1 Điều 219 Bộ luật Lao động năm 2019 và khoản 1 Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13 nêu rõ 06 trường hợp người tham gia BHXH được nhận BHXH 1 lần như sau:
- Đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH;
- Đủ 55 tuổi mà chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện (đối với lao động nữ hoạt động ở xã, phường, thị trấn);
- Ra nước ngoài để định cư;
- Người đang bị mắc bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
- Công an, bộ đội khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu;
- Người tham gia BHXH bắt buộc sau 01 năm nghỉ việc hoặc tham gia BHXH tự nguyện sau 01 năm không tiếp tục đóng mà chưa đủ 20 năm đóng (theo Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13).
3Cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần
Dùng công cụ để tính BHXH 1 lần tự động
Bước 1: Truy cập vào công cụ tính BHXH tự động: TẠI ĐÂY
Bước 2: Nhập các giai đoạn làm việc và mức lương đóng BHXH tương ứng > Chọn Tính BHXH để hệ thống tính toán cho bạn.
– Để biết rõ hơn quá trình đóng BHXH của mình bạn có thể tra cứu quá trình đóng BHXH online với SĐT đã được đăng ký với cơ quan BHXH.
Ví dụ: Bạn đi làm từ tháng 01/2017 đến tháng 02/2021 là có 2 giai đoạn đóng BHXH với mức lương đóng BHXH tương ứng 5.000.000đ từ 01/2017 – 02/2019 và 5.200.000đ cho gia đoạn từ 03/2019 – 02/2021 thì hệ thống sẽ tự tính ra như sau:
Ứng dụng VssID của cơ quan BHXH sẽ giúp bạn tra cứu chi tiết. Cụ thể, bạn có thể xem lại quá trình tham gia cùng các giai đoạn và số tiền đóng bảo hiểm một cách chính xác. Lưu ý để sử dụng và truy cập vào ứng dụng này, bạn cần đăng ký với cơ quan BHXH.
Công thức tính BHXH 1 lần
Khoản 2 Điều 8 Nghị định 115/2015/NĐ-CP quy định cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần dựa trên số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm được tính bằng:
- 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014;
- 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi.
Do đó, theo Điều 19 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, số tiền BHXH 1 lần được xác định theo công thức:
Trong đó:
– Thời gian đóng BHXH có tháng lẻ thì từ 01 – 06 tháng được tính là nửa năm, từ 07 – 11 tháng được tính là 01 năm. Trường hợp tính đến trước 01/01/2014 nếu thời gian đóng BHXH có tháng lẻ thì những tháng lẻ đó được chuyển sang giai đoạn đóng BHXH từ 01/01/2014 trở đi.
– MBQTL là mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Theo Điều 2 Thông tư 23/2020/TT-BLĐTBXH, mức điều chỉnh tiền lương tháng đóng BHXH của người lao động áp dụng từ 01/01/2021 đến hết 31/12/2021 như sau:
Năm
Trước 1995
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
Mức điều chỉnh
Tham khảo thêm: Bảo hiểm y tế là gì
5,01
4,25
4,02
3,89
3,61
3,46
3,52
3,53
3,4
3,29
3,06
2,82
2,62
2,42
Năm
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
Mức điều chỉnh
1,97
1,84
1,69
1,42
1,3
1,22
1,18
Tìm hiểu thêm: Số điện thoại bảo hiểm xã hội việt nam
1,17
1,14
1,1
1,06
1,03
1
1
Lưu ý: Mức hưởng BHXH 1 lần của người lao động có thời gian đóng BHXH chưa đủ 01 năm được tính bằng 22% mức tiền lương tháng đã đóng BHXH. Mức tối đa bằng 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Ví dụ: Ông A đi làm từ tháng 01/2017 đến tháng 02/2021 là có 2 giai đoạn đóng BHXH với mức lương đóng BHXH tương ứng 5.000.000đ từ 01/2017 – 02/2019 và 5.200.000đ cho gia đoạn từ 03/2019 – 02/2021 thì tính ra:
– Tổng thời gian tham gia BHXH của ông là 04 năm 02 tháng (làm tròn 4,5 năm).
– Thời điểm đủ điều kiện nộp hồ sơ hưởng BHXH 01 lần từ tháng 03/2021. Nếu năm 2021, bạn làm thủ tục hưởng BHXH 01 lần thì sẽ được nhận:
Mức lương bình quân = {(12 x 5.000.000 x 1,1) + (12 x 5.000.000 x 1,06) + (2 x 5.000.000 x 1,03) + (10 x 5.200.000 x 1,03) + (12 x 5.200.000 x 1) + (2 x 5.200.000 x 1)} : 50 = 5.325.000đ
Mức hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần = 2 x 5.325.000đ x 4,5 = 47.926.800đ.
4Cần chuẩn bị hồ sơ gì để nhận BHXH 1 lần?
Theo Điều 109 Luật Bảo hiểm xã hội 2014, hồ sơ rút BHXH 1 lần gồm:
– Sổ bảo hiểm xã hội.
– Đơn đề nghị hưởng BHXH 1 lần.
– Đối với người đang mắc bệnh nguy hiểm tới tính mạng phải có thêm trích sao hồ sơ bệnh án có xác nhận của bác sĩ.
– Đối với người ra nước ngoài định cư, phải có thêm bản sao được công chứng, chứng thực một trong các giấy tờ:
- Giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam;
- Hộ chiếu do nước ngoài cấp;
- Thị thực (giấy tờ minh chứng) của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài;
- Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài;
- Giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.
Lưu ý: Đối với các giấy tờ tiếng nước ngoài phải được dịch sang tiếng Việt và có công chứng, chứng thực đầy đủ.
5Thời gian giải quyết hồ sơ BHXH 1 lần
Theo khoản 4 Điều 110 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 nêu:
“Trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định đối với người hưởng lương hưu hoặc trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định đối với trường hợp hưởng bảo hiểm xã hội một lần, cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động; trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.”
Như vậy, trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ của người đủ điều kiện hưởng BHXH 1 lần, cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ giải quyết và tổ chức chi trả bảo hiểm cho người lao động.
6Nơi nhận BHXH 1 lần
Theo khoản 2 Điều 2 Quyết định 166/QĐ-BHXH nêu rõ:
“2.1. BHXH tỉnh
2.1.1. Tổ chức chi trả chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe sau ốm đau (DSPHSK) do BHXH tỉnh giải quyết; chi hỗ trợ học nghề, hỗ trợ đào tạo kỹ năng nghề (ĐTKNN); chi hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp cho người bị tai nạn lao động (TNLĐ), bệnh nghề nghiệp (BNN) khi trở lại làm việc, hỗ trợ khám BNN, hỗ trợ chữa BNN, hỗ trợ phục hồi chức năng, hỗ trợ huấn luyện an toàn vệ sinh lao động (ATVSLĐ), hỗ trợ điều tra lại TNLĐ, BNN, phí giám định y khoa (GĐYK); chi các chế độ trợ cấp BHXH một lần kèm theo các khoản trợ cấp một lần (nếu có) theo danh sách do BHXH tỉnh chi trả; chi trợ cấp thất nghiệp (TCTN) qua tài khoản cá nhân cho người lao động.
2.1.2. Ký hợp đồng chi trả và quản lý người hưởng với Bưu điện tỉnh
a) Chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng; các khoản trợ cấp BHXH một lần kèm theo chế độ BHXH hàng tháng; chế độ trợ cấp BHXH một lần đối với trường hợp người hưởng đăng ký nhận tại cơ quan bưu điện; chi TCTN bằng tiền mặt cho người lao động.
b) Quản lý người hưởng nhận lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng. Thực hiện chế độ báo giảm người hưởng theo quy định.
c) Quản lý, lưu trữ Danh sách chi trả qua tài khoản cá nhân, Danh sách chi trả bằng tiền mặt, Giấy nhận tiền có chữ ký của người hưởng do cơ quan bưu điện chi trả theo đúng quy định của pháp luật.
2.2. BHXH huyện
Tổ chức chi trả chế độ ốm đau, thai sản, DSPHSK do BHXH huyện giải quyết hưởng; chi hỗ trợ ĐTKNN; chi các chế độ trợ cấp BHXH một lần kèm theo các khoản trợ cấp một lần (nếu có) theo danh sách do BHXH huyện chi trả.”
Như vậy, để được hưởng BHXH 1 lần, người lao động có nhu cầu thì nộp hồ sơ tại cơ quan BHXH quận/huyện hoặc cơ quan BHXH tỉnh (trong trường hợp BHXH được phân cấp giải quyết hưởng BHXH 1 lần) tại nơi cư trú (nơi đăng ký thường trú hoặc tạm trú).
Hi vọng thông qua bài viết trên sẽ giúp bạn hiểu hơn về điều kiện hưởng và các thủ tục để hưởng BHXH 1 lần. Nếu có thắc mắc hãy bình luận cho chúng tôi biết nhé!
Đọc thêm: Bảo hiểm xã hội tự nguyện: Đối tượng, mức đóng, chế độ hưởng, thủ tục và cách đóng