Cho em hỏi e nghỉ việc ở công ty cũ hơn 2 năm giờ e định vào công ty mới làm sao rút được sổ bảo hiểm. Nếu sổ được chuyển lên bảo hiểm hiểm xã hội tỉnh thì cần có hồ sơ gì để rút.
Trả lời:
Xem thêm: Rút bảo hiểm xã hội cần giấy tờ gì
Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi đề nghị tư vấn luật đến Bộ phận luật sư tư vấn pháp luật của Công ty Luật Minh Khuê. Nội dung câu hỏi của bạn đã được đội ngũ luật sư của Chúng tôi nghiên cứu và tư vấn cụ thể như sau:
Nội dung chính
1. Cơ sở pháp lý
Luật Bảo hiểm xã hội năm 2006;
Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014;
Quyết định 111/QĐ-BHXH.
2. Chuyên viên trả lời
Trước đây, khi Luật Bảo hiểm xã hội năm 2006 vẫn đang được áp dụng thì quản lý sổ bảo hiểm xã hội là của người sử dụng lao động, cụ thể quy định tại Điều 18 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2006 như sau:
Điều 18. Trách nhiệm của người sử dụng lao động
1. Người sử dụng lao động có các trách nhiệm sau đây:
a) Đóng bảo hiểm xã hội theo quy định tại Điều 92 và hằng tháng trích từ tiền lương, tiền công của người lao động theo quy định tại khoản 1 Điều 91 của Luật này để đóng cùng một lúc vào quỹ bảo hiểm xã hội;
b) Bảo quản sổ bảo hiểm xã hội của người lao động trong thời gian người lao động làm việc;
Chính vì vậy, trong quyết định số 111/QĐ-BHXH ban hành ngàu 25/10/2011 mới có quy định như sau:
Điều 63. Xử lý một số tồn tại trong công tác cấp sổ BHXH
5. Sổ BHXH đã xác nhận thời gian đóng BHXH nhưng người lao động không nhận thì sau 12 tháng kể từ khi xác nhận sổ đơn vị phải chuyển cho cơ quan BHXH để lưu trữ. Khi người lao động có yêu cầu thì trả lại sổ BHXH cho người lao động.
Theo quy định trên, khi người lao động nghỉ việc, muốn lấy lại sổ bhxh thì người lao động liên hệ trực tiếp người sử dụng lao động để yêu cầu hoàn trả sổ bhxh. Nhưng nếu quá thời gian 12 tháng khi sổ bảo hiểm đã được chốt mà không tới công ty để nhận sổ thì sổ bảo hiểm sẽ được chuyển về cơ quan bhxh để lưu trữ. Nếu muốn lấy lại thì người lao động đến cơ quan bhxh để được nhận lại, khi đi phải mang theo giấy tờ tùy thân để chứng minh nhân thân.
Tuy nhiên, đến Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, quản lý và giữ sổ bảo hiểm xã hội là trở thành quyền của người lao động, cụ thể:
Điều 18. Quyền của người lao động
1. Được tham gia và hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội theo quy định của Luật này.
2. Được cấp và quản lý sổ bảo hiểm xã hội.
Cũng chính vì vậy, nội dung tại Khoản 5 Điều 63 Quyết định 111/QĐ-BHXH không còn được thể hiện trong quyết định 595/QĐ-BHXH ban hành ngày 14/04/2017. Về cơ bản phần lớn người sử dụng lao động không thực hiện việc giao sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động bảo quản. Tuy nhiên, nếu rơi vào trường hợp đó, người lao động vẫn có thể liên hệ trực tiếp với công ty để yêu cầu công ty trả sổ. Nếu công ty không còn lưu giữ sổ (do quá lâu mà bạn không đến lấy) thì người lao động có thể liên hệ với cơ quan bhxh công ty tham gia bhxh trước đây để làm thủ tục nhận lại sổ bhxh. Nếu bạn trực tiếp đến lấy thì phải mang theo giấy tờ tùy thân để chứng minh nhân thân. Nếu ủy quyền thì phải có giấy ủy quyền và người được ủy quyền phải xuất trình giấy tờ tùy thân của họ và của bạn để được nhận lại sổ bhxh. Trường hợp xấu xảy ra đó là sổ bhxh đã bị mất, hư hỏng thì bạn phải làm thủ tục cấp lại sổ bhxh.
3. Điều kiện rút BHXH 1 lần đối với người tham gia BHXH tự nguyện
Theo quy định tại Khoản 1, Điều 77, Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 và theo Khoản 1, Điều 1, Nghị quyết 93/2015/QH13, quy định người lao động tham gia BHXH tự nguyện được rút một lần nếu đáp ứng đồng thời các điều kiện sau:
Có yêu cầu hưởng BHXH 01 lần hoăc Thuộc một trong các trường hợp sau:
Đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH mà không tiếp tục tham gia;
Ra nước ngoài để định cư;
Đọc thêm: Thời gian giải quyết bhxh 1 lần
Đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
Người lao động tham gia BHXH tự nguyện sau 01 năm không tiếp tục đóng mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH.
4. Thủ tục rút BHXH 1 lần đối với người lao động tham gia BHXH tự nguyện
Theo luật bảo hiểm xã hội năm 2014, thủ tục nhận bảo hiểm xã hội 1 lần được quy định như sau:
Chuẩn bị hồ sơ
Hồ sơ rút bảo hiểm xã hội 1 lần gồm:
Đơn đề nghị hưởng bảo hiểm xã hội một lần (theo mẫu 14-HSB);
Sổ bảo hiểm xã hội bản gốc;
Giấy tờ tùy thân (chứng minh nhân dân, căn cước công dân);
Sổ hộ khẩu hoặc sổ tạm trú KT3;
Một số giấy tờ khác tùy theo từng trường hợp hưởng.
Đối với người ra nước ngoài để định cư: Ngoài các giấy tờ trên thì phải nộp thêm bản sao giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ sau đây:
Hộ chiếu do nước ngoài cấp;
Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài;
Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.
Đối với người bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng:
Người mắc ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS thì có thêm Trích sao/tóm tắt hồ sơ bệnh án thể hiện tình trạng không tự phục vụ được;
Nếu bị mắc các bệnh khác thì thay bằng Biên bản giám định mức suy giảm khả năng lao động của Hội đồng giám định y khoa thể hiện tình trạng suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên và không tự phục vụ được.
Đối với trường hợp thanh toán phí giám định y khoa thì có thêm hóa đơn, chứng từ thu phí giám định; bảng kê các nội dung giám định của cơ sở thực hiện giám định y khoa.
Đối với người có thời gian phục vụ trong quân đội trước ngày 01/01/2007 tại địa bàn có hưởng phụ cấp khu vực mà sổ bảo hiểm xã hội không thể hiện đầy đủ thông tin làm căn cứ tính phụ cấp khu vực: Bản khai cá nhân về thời gian, địa bàn phục vụ trong quân đội có hưởng phụ cấp khu vực theo mẫu số 04B-HBKV (ban hành kèm theo Thông tư số 181/2016/TT-BQP).
5. Cách tính mức hưởng BHXH 1 lần được
Căn cứ theo Điều 6, Thông tư 01/2016/TT-BLĐTBXH ban hành ngày 18/2/2016 thì người tham gia BHXH tự nguyện được hưởng BHXH 1 lần khi có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật. Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần được tính như sau:
Đối với trường hợp tham gia BHXH trên 1 năm:
Mức hưởng BHXH 1 lần được thực hiện theo quy định tại Điểm a và Điểm b, Khoản 2, Điều 77 của Luật Bảo hiểm xã hội, Khoản 3, Điều 1 Nghị quyết số 93/2015/QH13 ngày 22/6/2015 của Quốc hội về việc thực hiện chính sách hưởng BHXH 1 lần đối với người lao động.
Mức hưởng BHXH 01 lần = (1,5 x Mbqtn x Thời gian đóng BHXH trước năm 2014) + (2 x Mbqtn x Thời gian đóng BHXH sau năm 2014) – Số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện (*)
Lưu ý:
Đọc thêm: Mức đóng bảo hiểm xã hội 2022
Mbqtn là mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
Mbqtn = (Số tháng đóng BHXH x Thu nhập tháng đóng BHXH x Mức điều chỉnh hàng năm) / (Tổng số tháng đóng BHXH)
Nếu bệnh nhân mắc các bệnh nguy hiểm đến tính mạng thì tại (*) sẽ không bị trừ số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện.
Đối với trường hợp tham gia BHXH chưa đủ một năm:
Mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần của người tham gia BHXH có thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm (12 tháng) được tính bằng 22% của tổng các mức thu nhập tháng đã đóng BHXH, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH. Trong đó, mức thu nhập tháng đã đóng BHXH để tính hưởng BHXH một lần được điều chỉnh trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng theo quy định tại Khoản 2, Điều 4, Nghị định số 134/2015/NĐ-CP.
Công thức:
Mức hưởng BHXH 01 lần = 22% x Tổng mức thu nhập tháng đã đóng BHXH – Số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện (*)
Lưu ý:
Trường hợp thời gian đóng BHXH có tháng lẻ thì từ 01 tháng đến 06 tháng được tính là nửa năm, từ 07 tháng đến 11 tháng được tính là một năm.
Trường hợp có thời gian đóng BHXH cả trước và sau ngày 01/01/2014 mà thời gian đóng trước ngày 01/01/2014 có tháng lẻ thì những tháng lẻ đó được chuyển sang giai đoạn đóng BHXH từ ngày 01/01/ 2014 trở đi để làm căn cứ tính hưởng bảo hiểm xã hội một lần.
Theo điểm 2.2 khoản 2 Điều 26 Quyết định 636/QĐ-BHXH quy định hồ sơ và cách rút bảo hiểm xã hội 1 lần:
Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, người bảo lưu thời gian đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc và người tự đóng tiếp bảo hiểm xã hội bắt buộc, người chờ đủ Điều kiện về tuổi để hưởng lương hưu hoặc chờ hưởng trợ cấp hàng tháng theo Nghị định số 09/1998/NĐ-CP, nộp hồ sơ bảo hiểm xã hội lãnh 1 lần theo quy định tại Khoản 2, Khoản 3 Điều 19 cho bảo hiểm xã hội huyện hoặc bảo hiểm xã hội tỉnh nơi cư trú để hưởng lương hưu, trợ cấp hàng tháng; nộp hồ sơ theo quy định tại Điều 20 cho bảo hiểm xã hội huyện hoặc bảo hiểm xã hội tỉnh nơi cư trú (trong trường hợp bảo hiểm xã hội tỉnh được phân cấp giải quyết hưởng bảo hiểm xã hội một lần) để hưởng bảo hiểm xã hội một lần.
Như vậy, người tham gia bảo hiểm xã hội thực hiện thủ tục nhận bảo hiểm xã hội một lần tại cơ quan bảo hiểm xã hội quận/huyện hoặc cơ quan bảo hiểm xã hội tỉnh (trong trường hợp bảo hiểm xã hội tỉnh được phân cấp giải quyết hưởng bảo hiểm xã hội một lần) tại nơi đăng ký thường trú hoặc nơi đăng ký tạm trú dài hạn (Tạm trú KT3
Cơ quan bảo hiểm xã hội tiếp nhận và giải quyết hồ sơ
Trong thời hạn 10 ngày làm việc, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động
Trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Cơ sở pháp lý
Luật bảo hiểm xã hội 2014
Nghị định 115/2015/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của luật bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội bắt buộc
Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của luật bảo hiểm xã hội về bảo hiểm xã hội bắt buộc
Nghị quyết 93/2015/QH13 về việc thực hiện chính sách hưởng bảo hiểm xã hội một lần đối với người lao động
Quyết định 636/QĐ-BHXH về việc ban hành quy định về hồ sơ và quy trình giải quyết hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội
Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến qua tổng đài điện thoại số: 1900.6162 để được giải đáp.
Trân trọng./.
Bộ phận tư vấn pháp luật Bảo hiểm xã hội – Công ty luật Minh Khuê
Đọc thêm: Mất thẻ bảo hiểm y tế sinh viên
