Nội dung chính
1. Khái niệm về chủ nợ
Chủ nợ là người cho một cá nhân, tổ chức khác vay một món nợ bằng tiền hay hiện vật.
Khi đến kì hạn, chủ nợ có quyền đòi con nợ phải hoàn trả khoản tiền vay hoặc hiện vật vay, kèm theo lãi. Chủ nợ là người có quyền trong quan hệ nghĩa vụ dân sự, cụ thể là hợp đồng vay.
Xem thêm: Chủ nợ là gì
Tìm hiểu thêm: Khi nào nhận được giấy triệu tập từ phía cơ quan công an
Khái niệm chủ nợ cùng hợp đồng vay tài sản là một trong những khái niệm pháp lí ra đời sớm nhất trước khi xuất hiện đồng tiền. Pháp luật dân sự La Mã đã có những điểm rất chỉ tiết về hợp đồng vay, chủ nợ. Trong dân luật thi hành tại các toà Nam án Bắc Kỳ trước đây, những quy định pháp lí về chủ nợ được quy định từ Điều 730 đến Điều 861. Trong Hoàng Việt Trung Kỳ hộ luật được duyệt y vào ngày 24.4.1936, những quy định pháp lí về chủ nợ được quy định từ Điều 811 đến Điều 878.
Theo Bộ luật dân sự năm 2015 thì chủ nợ (người cho vay) là người có quyền và nghĩa vụ trong hợp đồng vay tài sản. Trong hợp đồng này, chủ nợ là bên cho vay, là người có tiền hoặc tài sản chuyển cho bên kia vay làm sở hữu. Khi hết hạn của hợp đồng, bên cho vay có quyền yêu cầu bên vay phải trả cho mình số tiền, tài sản tương ứng với tiền, tài sản đã cho vay. Ngoài ra, nếu các bên có thoả thuận về lãi suất, bên cho vay có quyền yêu cầu trả tiền lãi như thoả thuận. Nếu hợp đồng cho vay có áp dụng biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ nhưng bên vay không thực hiện đúng thời hãn thì bên cho vay có quyền xử lí tài sản để bảo đảm thực hiện đúng nghĩa vụ như thoả thuận hoặc yêu cầu bán đấu giá để thực hiện nghĩa vụ. Bên cho vay có nghĩa vụ giao tài sản đầy đủ, đúng số lượng, chất lượng, chủng loại như thoả thuận cho bên vay. Nếu bên cho vay lừa dối bên vay, chuyển giao tài sản không đảm bảo chất lượng mà gây thiệt hại cho bên vay thì phải bồi thường.
2. Các quy định của pháp luật dân sự hiện hành về vấn đề vay nợ
2.1 Khái niệm về hợp đồng vay tài sản
Đọc thêm: Hành chính là gì?
Theo quy định của pháp luật dân sự hiện hành (cụ thể là Bộ luật dân sự năm 2015) định nghĩa về hợp đồng vay tài sản, cụ thể như sau: “Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định”.
(Khái niệm này được quy định cụ thể tại Điều 463 Bộ luật dân sự năm 2015).
2.2 Nghĩa vụ của bên cho vay tài sản (bên chủ nợ)
Trong quá trình hợp đồng vay (bên chủ nợ cho các bên khác vay tài sản của mình) thì bên chủ nợ có các nghĩa vụ được quy định tại Điều 465 Bộ luật dân sự năm 2015, cụ thể như sau:
Đọc thêm: Sử dụng kinh phí công đoàn như thế nào