Điều 182 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng
1. Người nào đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm:
Xem thêm: Vi phạm chế độ hôn nhân một vợ một chồng
a) Làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn;
b) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Làm cho vợ, chồng hoặc con của một trong hai bên tự sát;
b) Đã có quyết định của Tòa án hủy việc kết hôn hoặc buộc phải chấm dứt việc chung sống như vợ chồng trái với chế độ một vợ, một chồng mà vẫn duy trì quan hệ đó.
Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng (Điều 182 Bộ luật hình sự hiện nay) được hiểu như sau:
Vi phạm chế độ một vợ, một chồng được quy định là hành vi của “Người đang có vợ, có chồng mà kết hồn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sổng như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ”.
Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng xâm phạm một trong những nguyên tắc cơ bản của luật hôn nhân và gia đình là nguyên tắc một vợ, một chồng.
>> Xem thêm: Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng theo quy định mới năm 2022
1.1 Dấu hiệu pháp lý tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng
+ Dấu hiệu mặt khách quan của tội phạm:
– Hành vi khấch quan của tội phạm này được quy định là:
Đọc thêm: Giấy quyết định ly hôn của tòa án
– Hành vi kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác trong khi đang có vợ hoặc có chồng;
– Hành vi kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người đang có chồng, có vợ.
Đang có chồng, có vợ được hiểu là trường hợp đã kết hồn (có đăng ký kết hôn) và chưa chấm dứt quan hệ vợ chồng bằng quyết định có hiệu lực của toà án (công nhận thuận tình li hôn, xử cho ly hôn …). Thực tiễn xét xử còn coi là đang có chồng, Do có việc vi phạm chế độ một vợ, một chồng mà quan hệ hôn nhân của bên đang có vợ, có chồng đã chấm dứt (li hôn). Trong trường họp, cả hai bên đều đang có vợ, có chồng, luật cũng chỉ đòi hỏi có việc ly hôn của một bên.
– Chủ thể đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi vi phạm chế độ một vợ, một chồng mà còn vi phạm.
1.2 Hình phạt tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng
>> Xem thêm: Mức xử phạt vi phạm chế độ hôn nhân một vợ một chồng năm 2022 ?
Điều luật quy định 02 khung hình phạt.
Khung cơ bản có mức hình phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm.
Trong thực tiễn xét xử, việc xử lí về hình sự đối với người vi phạm chế độ một vợ, một chồng chủ yếu được áp dụng đối với nam giới, trước hết là những trường hợp có thủ đoạn gian dối kèm theo như giả mạo giấy tờ để lẩy nhiều vợ. Ngoài ra, việc xử lí về hình sự cũng được áp dụng với những người ác ý “cướp chồng”, phá hoại hạnh phúc gia đình người khác hoặc trong trường hợp cố tình bất chấp pháp luật.
Khung hình phạt cỗ mức phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm được quy định cho 02 trường hợp phạm tội sau:
– Làm cho vợ, chồng hoặc con của một trong hai bên tự sát;
– Đã có quyết định của toà án hủy việc kết hôn hoặc buộc phải chấm dứt việc chung sống như vợ chồng trái với chế độ một vợ, một chồng mà vẫn duy trì quan hệ đó.
Về kĩ thuật lập pháp, câu hỏi được đặt ra ở đây là: Khoản 2 cỏ phải là cấu thành tội phạm tăng nặng không?
Bình thường, như tuyệt đại đa sổ các điều luật khác, khoản 2 đối với gia đình, với xã hội cũng như cổ khả năng tự chủ được cuộc hôn nhân của mình.
Đọc thêm: Thủ tục đơn phương ly hôn
Như vậy, tảo hôn là việc lấy vợ, lấy chồng khi một bên hoặc cả hai bên chưa đủ tuổi kết hôn theo quy định của luật hôn nhân và gia đình. Liên quan đến tảo hôn, BLHS năm 1999 quy định 02 hành vi bị coi là tội phạm. Đó là hành vi tổ chức tảo hôn và hành vi tảo hôn. BLHS năm 2015 chỉ quy định hành vi tổ chức tảo hôn là tội phạm.
>> Xem thêm: Chưa ly hôn mà có con với người khác có vi phạm chế độ hôn nhân một vợ một chồng không?
1.3 Mục đích tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng
– Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng gây ảnh hưởng tới đời sống vợ chồng, hạnh phúc gia đình, ảnh hưởng tới xã hội nói chung.
– Chủ thể phạm tội là người có đầy đủ năng lực hình sự.
– Hành vi phạm tội thể hiện ở việc:
+ Người đang có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác
+ Người chưa có vợ, có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ.
– Hành vi này dẫn đến hậu quả:
+ Làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn;
+ Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm
– Tội này quy định hai khung hình phạt:
>> Xem thêm: Vi phạm chế độ hôn nhân một vợ một chồng là như thế nào ?
+ Khung 1: bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm.
+ Khung 2: bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm nếu phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau: Làm cho vợ, chồng hoặc con của một trong hai bên tự sát; Đã có quyết định của Tòa án hủy việc kết hôn hoặc buộc phải chấm dứt việc chung sống như vợ chồng trái với chế độ một vợ, một chồng mà vẫn duy trì quan hệ đó.
Tìm hiểu thêm: Khi đàn ông quyết định ly hôn
